Biorąc pod uwagę fakt, że spędzamy w pracy co najmniej 40 godzin tygodniowo, coraz ważniejszymi elementami naszego dobrego samopoczucia stają się środowisko pracy, a także wykonywane zadania i obowiązki. Stres, brak snu, zła atmosfera w miejscu pracy czy przepracowanie to tylko niektóre czynniki negatywnie wpływające na naszą kondycję w pracy. Ignorowanie stanu zdrowia w przyszłości może wywołać niekorzystne skutki nie tylko dla nas samych jako pracowników, ale również dla funkcjonowania całej organizacji. Dlatego coraz więcej pracodawców widzi potrzebę zajęcia się także zdrowiem pracowników.
Zdrowie to podstawa
Podstawą funkcjonowania każdej firmy są ludzie oraz ich wiedza, kompetencje i umiejętności. Jakość pracy, energia pracowników i ich efektywność w dużej mierze zależy od stanu ich zdrowia. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zdrowie jest „stanem pełnego, dobrego samopoczucia (well-being) fizycznego, psychicznego i społecznego […]. Zdrowie jest pojęciem pozytywnym, obejmującym zasoby osobiste i społeczne oraz możliwości fizyczne, a nie tylko brakiem – obiektywnie istniejącej – choroby czy niepełnosprawności”.
Dbanie o zdrowie się opłaca
Dbanie o zdrowie zatrudnionych leży w interesie pracodawców, bo od tego zależy efektywność pracowników, ich rzadsza absencja i większe zaangażowanie w pracę.
Zły stan zdrowia pracowników wiąże się ze wzrostem kosztów pracy, na co składają się chociażby większa absencja i rotacja pracowników, długotrwałe zwolnienia lekarskie, konieczność znalezienia zastępstwa, tak by zadania mogły być wykonywane, itp.
Inwestycja w zdrowie – inwestycją w przyszłość?
Pracodawcy, którzy chcą zatrzymać pracowników na dłużej, wiedzą, że lepiej jest inwestować w dobre samopoczucie pracowników, zamiast ponosić koszty złego stanu ich zdrowia. Rośnie więc popularność programów well-beingowych i działań prozdrowotnych.
Według Instytutu Gallupa, który opracował Wellbeing Index[1], istnieje pięć kluczowych elementów zapewniających nam poczucie spełnienia i radości w życiu zarówno prywatnym, jak i zawodowym. Należą do nich:
- cel (purpose) – podoba mi się to, co robię każdego dnia, i mam motywację do osiągnięcia swoich celów;
- relacje (social) – posiadam grupę przyjaciół i kolegów w pracy i życiu osobistym;
- finanse (financial) – mam bezpieczną i stabilną sytuację finansową, zarabiam adekwatnie do mojego stanowiska;
- społeczność (community) – lubię miejsce, w którym mieszkam i w którym pracuję, czuję się bezpiecznie i jestem dumny ze swojej społeczności;
- stan fizyczny (physical) – mam dobre zdrowie i wystarczającą ilości energii, aby wykonywać codzienne czynności.
Pogramy well-beingowe mogą i powinny obejmować każdy z tych pięciu punktów – i widać coraz większą różnorodność w ofertach pracodawców skierowanych do pracowników.
Zgłębiając piąty element wskaźnika Wellbeing Index, przedstawiamy najważniejsze elementy programów wspierających zdrowie pracowników.
Zdrowe benefity
Jednym z elementów strategii well-being są benefity trafnie dobrane do potrzeb pracowników. Standardem stały się już karty Multisport lub opieka medyczna dla pracownika i jego rodziny. Pracownicy cenią sobie coraz bardziej ubezpieczenia na wypadek chorób lub ubezpieczenia na życie.
Ciekawym trendem są wprowadzane w firmach programy profilaktyczne. Zamiast prezentów z różnych okazji pracownicy otrzymują możliwość zrobienia badań profilaktycznych, skorzystania z porad dietetyków czy z masaży leczniczych. Kolejnym trendem stało się dołączanie firm do ogólnopolskich i światowych akcji społecznych na rzecz zdrowia kobiet i mężczyzn (np. akcja społeczna movember) lub bardziej niestandardowych projektów, takich jak badanie genów (www.badamygeny.pl), które pozwala skutecznie i szybko ocenić ryzyko zachorowania na raka piersi czy raka prostaty.
Na zdrowie pracowników korzystnie wpływają też elastyczne godziny pracy lub możliwość pracy zdalnej[2], a dodatkowe dni urlopu czy dofinansowanie wakacji znacznie poprawiają stan ich zdrowia psychicznego.
Rowerem po zdrowie
Wśród dobrych praktyk warto wymienić zachęty do przesiadki z samochodu na rower. Pracodawcy płacą za przejechane kilometry, dofinansowują zakup roweru i oferują różne ułatwienia dla rowerzystów (prysznice w biurowcu, stacje naprawy rowerów, przeglądy). Rekordziści potrafią „wykręcić” niezłą miesięczną premię, a przy okazji oszczędzają na paliwie i przyczyniają się do poprawy jakości powietrza. Organizacje w tych działaniach są wspierane przez samorządy, którym zależy na ograniczeniu ruchu samochodowego w miastach.
Jak zauważają pracodawcy, zachęty do dojeżdżania rowerem do pracy mają bardzo pozytywny wpływ na zdrowie pracowników – poprawia się ich kondycja, znacznie rzadziej chorują i czują się bardziej zmotywowani do pracy, bo przecież uprawianie sportu wyzwala endorfiny i dodaje energii. Dlatego dopłacanie za dojazdy rowerem to zysk pracodawcy i inwestycja, która się zwraca z nawiązką.
Zdrowa przestrzeń biurowa
Dbając o zdrowie pracowników, należy przede wszystkim zadbać o przestrzeń, w której funkcjonują. Dostosowanie biura do przepisów BHP czy ładny wystrój to nie wszystko. Ważne jest także jego dostosowanie do zasad ergonomii, w tym m.in. regulowana wysokość biurka, wygodne i ergonomiczne fotele z możliwością regulowania wysokości, podłokietników czy nachylenia oparcia; równie ważne jest także natężenie światła w biurze. Do zasad „zdrowej pracy” należą też regularne przerwy w pracy wykonywanej przy komputerze. Idealne miejsce stanowią strefy cichej pracy lub strefy relaksu, gdzie można na chwilę odetchnąć od codziennych obowiązków.
Zdrowe podsumowanie
Warto tworzyć kulturę pracy wspierającą działania prozdrowotne, dostarczając jednocześnie pracownikom narzędzia zachęcające ich do dbania o swoje własne zdrowie. Zarówno pracodawcy, jak i sami pracownicy powinni dyskutować ze sobą o tym, jakie programy zdrowotne są dla nich ważne. Korzyści są nie do przecenienia i każda strona zyskuje. Drogi Czytelniku, a może też powinieneś porozmawiać o zdrowiu pracownika ze swoim pracodawcą?
Czy wiesz, że…*
45% pracowników uważa, że postęp technologiczny ma pozytywny wpływ na well-being w organizacji.
81% ankietowanych podało drobne choroby (grypa, przeziębienie, zatrucie pokarmowe, migreny) jako główny powód swoich krótkich absencji w pracy.
86% respondentów zauważyło w swojej organizacji zjawisko presenteism’u czyli obecność pracownika w pracy mimo jego złego stanu zdrowia.
67% ankietowanych pracowników uznaje darmowe badanie wzroku dla wszystkich pracowników za najczęściej spotykany benefit pracowniczy promujący zdrowie.
*Wg badania Health and Well-being at work przeprowadzonego przez CIPD w maju 2018 roku
Karolina Węgrzyn, HRM Institute
[1] https://www.gallup.com/175196/gallup-healthways-index-methodology.aspx
[2] Raport Antal „Aktywność Specjalistów i Menedżerów”.
Tekst ukazał się w EB Book 2019 – dodatku do magazynu FORBES z lutego 2019.