To, że technologia wpływa niemal na każdy aspekt naszego życia, zauważamy już od dłuższego czasu. Oddziałuje na to, jak robimy zakupy, jak wyszukujemy informacje, jakie oglądamy filmy, jak randkujemy… I chyba wszyscy zgodzimy się z tym, że obecnie najważniejszą technologią na świecie, taką, która zmienia nasze życie, także to zawodowe, jest sztuczna inteligencja (AI). Jak ta technologia wpłynie na pracę? Czy pojawią się tysiące ludzi, którzy nie będą mogli znaleźć zatrudnienia, ponieważ ich praca zostanie zautomatyzowana? Czy sztuczna inteligencja przejmie nad nami – ludzkością – kontrolę?
Miejsca pracy, które zastąpi AI
Według raportu PwC Will robots really steal our jobs? do 2030 r. mniej więcej jedna trzecia wszystkich miejsc pracy, zwłaszcza wśród pracowników z najniższym wykształceniem, będzie zagrożona automatyzacją. I choć na temat automatyzacji pracy ludzie dyskutują już od XIX w., ostatnimi laty, zwłaszcza po COVID-19, automatyzacja nabrała prędkości. Które miejsca pracy są nią najbardziej zagrożone? Zacznijmy od pracowników produkcji. Według jednego z profesorów Massachusetts Institute of Technology (MIT), Darona Acemoglu, w Stanach Zjednoczonych do 2025 r. roboty mogą zastąpić 2 mln pracowników samej tylko produkcji. Inne zawody, które sukcesywnie są i będą zastępowane technologią, to: kasjerzy, pracownicy gastronomii, hotelarstwa czy obsługi klienta.
63% dyrektorów generalnych przewiduje, że sztuczna inteligencja będzie miała pozytywny wpływ na oferty pracy, podobnie jak internet, gdy po raz pierwszy stał się dostępny
Sztuczna inteligencja nie pozbawi pracy wszystkich
Sztuczna inteligencja od dawna nie ma dobrej prasy. Kinematografia i literatura science fiction często przedstawia AI jako złowieszczą technologię, która pewnego dnia przejmie nad ludzkością kontrolę. Nie tylko zabierze nam pracę, ale także nas sobie podporządkuje. Tymczasem warto sobie przypomnieć, że znakomita większość produktów powstawała dzięki pracom manualnym, które teraz zostały zmechanizowane. I często powtarzamy, że to dobrze, że te nudne prace mogą wykonywać roboty, a my, ludzie – te bardziej interesujące.
MIT opublikował niedawno wyniki badania “Sztuczna inteligencja i rynek pracy”, w którym analizie poddano postępy, jakie poczyniła sztuczna inteligencja, oraz wpływ AI na miejsca pracy. Raport jest o wiele bardziej optymistyczny niż filmy science fiction. Naukowcy twierdzą, że sztuczna inteligencja będzie nadal napędzać innowacje, co pozwoli na rozwój istniejących przedsiębiorstw oraz powstawanie nowych. Autorzy raportu twierdzą, że sztuczna inteligencja, która dorówna ludzkiej, jest nadal odległą przyszłością. Do tego czasu będzie miała duże znaczenie gospodarcze. Przewiduje się stałe zwiększenie liczby zadań, które komputery mogą wykonywać szybciej, taniej lub lepiej niż ludzie. Jakie to będą zadania i w czym dzisiejsze komputery są już teraz często lepsze niż ludzie? Przykłady to chociażby rutynowe przetwarzanie danych (sumowanie transakcji w sklepie) i powtarzalna praca fizyczna (na linii montażowej).
97% specjalistów ds. sztucznej inteligencji, uczenia maszynowego, automatyzacji procesów, dużych zbiorów danych itp. będzie potrzebnych do 2025r.
Problemy z rozwojem AI
Istnieje też wiele problemów, które mogą ograniczyć szybki rozwój sztucznej inteligencji. Mówimy, że AI rozwija się przez „uczenie się”. Musi przeanalizować bardzo duże ilości danych, co rodzi pytania o dostępność prawidłowych danych. Istnieją również ograniczenia mocy obliczeniowej komputerów. Problemów oczywiście jest więcej. Badania pokazują, że 90% firm odnoszących największe sukcesy na świecie już inwestuje w sztuczną inteligencję. Wiele raportów i analiz potwierdza, że może ona stworzyć więcej miejsc pracy, niż zniknie z powodu automatyzacji. Współpraca ludzi i komputerów jest kluczowa w rozwoju biznesów na całym świecie. W procesie rozwoju automatyzacji i AI warto więc pamiętać o edukacji, szkoleniach i przebranżowieniu pracowników, których będą potrzebowały firmy.
Wpływ i zastosowanie AI w branżach
W jednym z raportów O’Reilly na temat przyjęcia AI na świecie przedstawione zostały branże, które najchętniej wykorzystują sztuczną inteligencję w swoich biznesach. Są to: technologia – 17% firm, usługi finansowe – 15%, opieka zdrowotna – 9%, edukacja – 8%, sektor publiczny/rządowy – 6%, telekomunikacja – 5%, produkcja – 4%, sprzedaż detaliczna – 4%, media – 3%, energia – 3%, obrona/bezpieczeństwo – 3%.
Można się spodziewać, że w niedalekiej przyszłości AI będzie miała znaczący wpływ na następujące branże: finansową (technologie, aplikacje, obsługa klienta, cyfrowy pieniądz, wykrywanie oszustw itp.), hotelarską i turystyczną (humanoidalne roboty w kawiarniach, w hotelach), medyczną (opieka medyczna, diagnostyka, zabiegi), motoryzacyjną (autonomiczne pojazdy, autonomiczna nawigacja), produkcję, cyberbezpieczeństwo (wykrywanie i przewidywanie zagrożeń), a także rekrutację i poszukiwanie pracy (selekcja kandydatów, przetwarzania aplikacji, szukanie kandydatów z odpowiednimi kompetencjami). Umiejętności w zakresie AI i uczenia maszynowego (ang. machine learning) znajdują się na wielu listach najważniejszych kompetencji na rynku pracy. Oczekuje się, że liczba miejsc pracy wymagających takich umiejętności wzrośnie o 71% w ciągu najbliższych pięciu lat.
43% producentów stworzyło stanowiska analityków danych wśród swoich pracowników, a 35% chce zrobić to samo w ciągu pięciu lat
Obawy i szanse
91% wiodących firm stale inwestuje w AI
Wiele osób wyraziło zaniepokojenie swoim statusem pracy w związku ze zbliżającym się rozwojem sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego. Semrush na swoim blogu wskazał, że 38% pracowników obawia się, że ich praca zostanie zautomatyzowana do 2023 r., a 13% – że sztuczna inteligencja całkowicie wyeliminuje stanowisko w ich branży. Pomimo negatywnego postrzegania AI przewiduje się, że do 2025 r. zapotrzebowanie na pracowników zajmujących się sztuczną inteligencją będą wysokie. Potrzebnych będzie aż 97 mln specjalistów.
Kluczem do sukcesu w coraz szerszym implementowaniu AI będą: systematyczne podejście do integracji pracy ludzkiej z maszynami, dostrajanie procesów oraz przekwalifikowanie pracowników. W rezultacie firmy będą miały silną pozycję do wzrostu, rozwoju, skalowania i sukcesu. AI coraz mocniej będzie obecna w naszym życiu zawodowym. Zamiast się jej bać, warto się z nią zapoznać i ją oswoić. W ostatecznym rozrachunku korzyści płynące ze zmian wprowadzonych przez sztuczną inteligencję na rynku pracy będą widoczne. Konieczne jednak jest skoordynowanie wysiłków, aby pomóc ludziom, których miejsca pracy zostały wyeliminowane. Można to zrobić poprzez ułatwienie tworzenia nowych miejsc pracy oraz zapewnienie edukacji, szkoleń, a czasem wsparcia finansowego dla osób przechodzących ze starych miejsc pracy do nowych.
Autorka:
Anna Macnar
CEO HRM Institute; doświadczona ekspertka, autorka książek i opracowań. Strateżka marki pracodawcy, pasjonatka kultury organizacyjnej, zarządzania przez wartości, transparentności i synergii marek.
Źródło:
https://connect.comptia.org/blog/artificial-intelligence-statistics-facts
https://www.semrush.com/blog/artificial-intelligence-stats/
Tekst ukazał się w publikacji EB Book 2022. Pełne wydanie pobierzesz bezpłatnie ze strony hrminstitute.pl/eb-book-2023